Sağlığını etkisiz yönetme tanısı, kişinin herhangi bir sağlık sorununda etkili bir kontrol sağlayamaması ve yeniden sağlığına kavuşabilmede sorunlar yaşaması durumunda konulması gereken bir tanıdır.
Sağlığını Etkisiz Yönetme Tanısının Nedenleri
- Sağlığı önemsememe
- Sağlık problemini algılayamama
- Kendini ihmal etme
- Tükenmişlik
- Hastalığı reddetme
- Hastalığı kabullenme (Allahtan geldi demek gibi)
- Destek sisteminin azlığı
Sağlığını Etkisiz Yönetme Tanısının Belirtileri
- Sağlık kontrollerini aksatması
- Aşılarını düzenli olarak yaptırmaması
- Hastalandığında ilk olarak sağlık kuruluşuna başvurmaması
- Hastalığı önemsememesi ve reddetmesi
- Hastalığın Allahtan geldiğine inanıp herhangi bir iyileştirici yönteme başvurmaması
- Etkili olmayan non farmakolojik yöntemleri sık sık tercih etmesi
- Sigara ve alkol gibi sağlığı olumsuz etkileyebilecek davranışlar sergilemesi
- Kişinin beslenmesine dikkat etmemesi
- Hastalık için koruyu önlemleri almaması
- Erken teşhisin önemine inanmaması
- Kişinin kendini ihmal etmesi
- Tükenmişlik
- Olumsuz çevre koşullarına uyum sağlaması
- Sosyal aktivitelere önem vermemesi
Sağlığı Etkisiz Yönetme Tanısında Uygulanabilecek Girişimler
- Kişi sağlığı için yaptığı her doğru girişimde destelenmeli ve cesaretlendirilmelidir.
- Kişi sağlığını olumsuz etkileyecek davranışlardan uzak tutulmalıdır. (sigara içeme, alkol alma gibi)
- Bu dönemde kişiye aile üyelerinin ve yakın arkadaşlarının destek vermesi istenmelidir.
- Kişiye erken teşhisin önemi anlatılmalıdır. Erken teşhisin hayat kurtardığına vurgu yapılmalıdır.
- Kişinin duygu, düşünce ve kendini eksik bulduğu noktalar hakkında kendini ifade etmesine fırsat verilmelidir.
- Kişinin kendini eksik bulduğu noktalar hakkında kişiye eğitimler verilmelidir.
- Kişiye uygun diyet programları oluşturulmalıdır.
- Kişiye özgü sağlık kontrol programları oluşturulmalı ve takip edilmelidir.
- Kişinin öz saygısını arttıracak faaliyetler planlanmalıdır. (kişiyi başarılı olduğu alanlara yönlendirmek gibi)
- Kişinin bulunduğu çevre koşulları olumlu hale getirilmelidir.
- Etkisiz non farmakolojik yöntemler hakkında kişi bilgilendirilmelidir. Kişinin hastalandığında ilk tercihin sağlık kuruluşu olması gerektiği belirtilmelidir.
- Uygulanabilecek etkisiz veya yanlış bir non farmakolojik yöntemn sağlığı daha da kötü hale getirebileceğine vurgu yapılmalıdır.
- Kişinin dine inancına ve düşüncelerine saygı duyulmalıdır. Fakat hiçbir dinin “hastalık Allahtan” deyip sağlık girişimlerini reddetmeyi doğru bulmadığı belirtilmelidir.
- Kişinin kendini ihmal ve izole etmesine olanak verilmemelidir.
