Rektumun (kalın bağırsak) son kısmının vajina içine doğru fıtıklaşması rektosel olarak adlandırılır. Fıtıklaşan kısmın daha ileri derece rektosellerde vajina içinden dışarıya doğru çıktığı izlenir. Özellikle ıkınma ile fıtıklaşma artar. Makat sarkması, vajina ve rektum arasındaki destek dokuların zayıflamasına bağlı olarak oluşur.
Rektosel için risk faktörleri
- İleri yaş
- Doğum
- Obezite
- Kabızlık
- Histerektomi (rahmin alınması) ameliyatı geçirmiş olmak
Rektosel hafif derecede olduğunda hasta için herhangi bir şikayet oluşturmayabilir. Vajina içinde kitle hissi, vajina dışarı çıkacakmış gibi bir his ya da vajinadan sarkan, ele gelen bir şişlik olabilir. Sık rastlanan şikayetler ani dışkılama hissi, dışkı veya gaz tutamama, dışkılamada zorlanma, dışkılama sırasında rahatsızlık, tam boşaltamama hissi, dışkılama sırasında ele kitle gelmesidir. Cinsel ilişki sırasında ağrı olabilir.
Muayene ile tanısı kolaylıkla konulabilir. Bazı durumlarda radyolojik görüntüleme yöntemlerine (MR, defakografi gibi) başvurulabilir.
Rektosel tedavisi
Hastada şikayet oluşturmayan hafif derece rektoselde tedaviye gerek yoktur. Kabızlığın önlenmesi için hastaya bol lifli gıdalar tüketmesi ve bol sıvı alması önerilir. Pelvik taban egzersizleri önerilir. Hastada şikayet oluşturan ve ileri derece rektoselin tedavisinde ameliyat gereklidir. Sıklıkla vajinadan yapılan ameliyatta daha az olarak makattan ve nadiren de karında uygulanmaktadır.
Mercan Bozkurt
