Gebelik

Ventrikülomegali – Hidrosefali (Ventrikül Genişlemesi)

Serebro spinal sıvı bir diğer ifade ile beyin omurilik sıvısı (BOS) beynin atık ve ihtiyaçlarını taşınmasında ve korunmasında görev alan sıvıdır. Beyinde büyük oranda koroid plexus (koroid pleksus) olarak adlandırılan bölgede üretilen BOS beyin içinde yerleşmiş odacıklarda (ventrikül) ve yollarda, başkaca beynin dış yüzünde ve omurilikte dolaşır. Ventriküllerin genişlemesi anlamında ventrikülomegali terimi kullanılır.

Beyindeki lateral ventriküllerin ölçümünün 10 mm veya üzerinde olması ventrikülomegali olarak adlandırılır (normalde 10 mm altında olmalı). 10-15 mm arasında olması hafif ventrikülomegali olarak değerlendirilir. Bu genişlemenin kaynağı gelişimsek bozukluk ya da bir yerdeki tıkanıklık olabilir. Genişlemenin artmış basınçla birlikte olması halinde hidrosefali (beynin su dolu olması) adını alır. Bu basınç artışının varlığı doğum öncesi yapılan testlerde anlaşılamayacağından dolayı genellikle iki terim aynı anlamda kullanılır. Hidrosefalinin görülme sıklığı 1000 gebelikte 1-3 iken hafif ventrikülomegalinin görülme sıklığı 1000 gebelikte 2-20 oranındadır.

Gebelikte yapılan ultrasonla hidrosefali ve ventrikülomegali genellikle tanınabilir. MR tanıya yardımcı olabilir. Ventrikülomegalinin 15 mm’den büyük olması halinde ilk başta ultrason ile başka anomali görülmese de daha sonra genellikle bazı anomalilerin eşlik ettiği görülebilir. ( nöral tüp defekti, Dandy-Walker sendromu gibi…)

Gebeliğin takibi

Hidrosefali ya da ventrikülomegali tanısı konulduğunda fetusun amniosentez ile kromozomal incelemesi, EKG ve ultrasonla anomali açısından detaylı tarama mutlaka yapılmalıdır. Hafif ventrikülomegalilerde dahi amniosentez yapılması önerilir. Enfeksiyon etkenleri de araştırılabilir. Gebelik sırasında hidrosefaliye yol açabilecek bir enfeksiyonun (toksoplazma, kızamıkçık, suçiçeği gibi…) geçirilmiş olma durumu sorgulanmalıdır.

Belli periyotlarla ultrason kontrolleri yapılarak ventrikülomegalide artış ya da azalış olması takip edilmelidir. Gebeliğin son aylarında hafif ventrikülomegaliler genellikle düzelir.

Gebeliklerde ventrikülomegali tanısı konulduğunda gebeliği devam ettirme ya da sonlandırma kararını aile vermelidir. Ailenin gebeliği devam ettirme kararı vermesi halinde bebeğin kafa çapı normalden büyük değilse, başka bir gerekçe de yoksa normal doğum gerçekleştirilebilir. Eğer kafa çapı büyükse sezeyan doğum yapılmalıdır.

Doğumdan sonrası bebeklerin sağlık durumu

Hafif ventrikülomegali ise ve eşlik eden başka anomali tespit edilmemişse doğum sonrası bebeklerin sağlık durumu genelde (%60-80) tamamen normal olacaktır. Ventrikülomegalinin genişliğinin fazla olması halinde doğum sonrası sorunların oluşma riski de artacaktır.

Aklınızda bulunsun!

Megalosefali veya makrosefali olarak ifade edilen kafanın büyük olması durumu ile ventrikülomegali karıştırılmamalıdır. Makrosefali kafa çevresinin normalden büyük olması, megalosefali ise beyin dokusunda artış izlenmesi durumudur. Bu iki duruma ventrikülomegali eşlik edebilir de etmeyebilir de. Makrosefalide sezaeyan doğum önerilir.

Dandy-Walker malformasyonu: Sıklıkla kalp ya da beyinle ilgili başka malformasyonların da eşlik ettiği Dandy-Walker malformasyonu anormal serebellar vermis, retroserebellar kist ve hidrosefali ile karakterize bir anomalidir.

Mercan Bozkurt

Merhaba, ben Mercan. Hemşireyim. 2016’da Marmara Üniversitesi Hemşirelik bölümünden mezun oldum. 2017’den beri Tıp Fakültesi hastanesinde çalışıyorum. Hemşirelik insanların hayatına dokunan bi meslek ve yaptığım işi seviyorum.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu