Kemoterapik ajanların kullanılmasıyla pankreas iltihaplanması sonucunda hayati fonksiyonları geçici veya geri dönüşümsüz hasarlar bırakarak kalıcı şekilde etkileyen hastalık grubuna “ kemoterapide pankreatit ” denir.
Kemoterapide pankreatit; pankreasın zarar görmesi ve iltihaplanması nedeniyle zarar görmüş dokuların kontrolsüzce parçalanması, vücudun bu duruma karşı oluşturduğu tepki ve tüm bu olayların sonuçlarını kapsayan bir süreçtir.
Kemoterapide Pankreatitde Risk Faktörleri
- Kemoterapik ajanlar
- İntrahepatik kateter takılması
- Trigliserid yükselmesi
Kemoterapide Pankreatit Belirtileri
- Ciddi derecede bulantı-kusma
- Sırtta ağrı (ağrı ani olarak başlar ve hızla artar / yatar pozisyondayken ağrı artar, oturur pozisyondayken hafifler)
- İleus (bağırsak tıkanması)
- Yağlı dışkı
- Taşikardi
- Ateş
- Trigliserid, amilaz, lipaz yükselmesi
- Lökosit değerinin yükselmesi
Kemoterapide Pankreatit ve Hemşirelik Girişimleri
- Trigliserid, amilaz, lipaz değerleri düzenli kontrol edilir.
- Elektrolit tedavisine başlanır.
- Bireyin ağrı durumu değerlendirilir ve ağrı kontrol altına alınır.
- Ağrı olduğu durumda bireye uygun pozisyon verilir. (oturur-yarı oturur pozisyon)
- Birey için yatak istirahati sağlanır.
- Bireyin vital bulguları, oksijen satürasyonu düzenli takip edilir.
- Bireyde şok belirti ve bulguları gözlemlenir, bireyin bilinç durumu değerlendirilir.
- Oral beslenme durdurulur.
- Yeniden oral beslenmeye geçildiğinde az yağlı diyet uygulanır.
- Hasta ve yakınları kemoterapide pankreatitde belirtiler hakkında ve hastanın mevcut durumu hakkında bilgilendirilir.
Büşra YAĞCI
