Kemoterapinin en sık görülen yan etkilerinden biri de ‘ kemoterapide bulantı-kusma ‘dır. Kanser hastalarının çoğunda tedavisi süresince bulantı-kusma görülebilir.
Bulantı; kişinin öğürmesine neden olan, kusma ile sonuçlanan veya sonuçlanmayan, kişi için hoş olmayan bir durumdur.
Kusma; mide içeriğinin istem dışı olarak güçlü bir şekilde ağızdan dışarı atılmasıdır.
Kemoterapide bulantı-kusma kontrol altına alınamazsa;
- sıvı elektrolit dengesizliği
- dehidratasyon
- anoreksi
- yiyeceklere karşı isteksizlik
- kilo kaybı
- ilacın emilimi ya da böbrek yoluyla atılımında azalma
- sosyal, iş, günlük aktivitelerin ve psikolojik durumun olumsuz etkilenmesi
Kemoterapide bulantı-kusma Belirtileri
- Baş dönmesi
- Solgunluk
- Derin ve sık sık soluk alıp verme
- Hipotansiyon
- Taşikardi
- Bradikardi
Kemoterapide bulantı-kusma Neden Olan Faktörler
- Daha önce kemoterapi alma öyküsü
- Yaş (genç hastalarda risk daha fazla)
- Cinsiyet (kadınlarda risk daha fazla)
- Alkol tüketimi
- Anksiyete
- İlacın dozu, veriliş yolu, veriliş hızı
Kemoterapide bulantı-kusma ve Hemşirelik Bakımı
- Hastanın antiemetik ilaçlarını yemekten en az yarım saat önce alması sağlanır.
- Sık sık ağız bakımı yapılır.
- Bulantı-kusma sırasında derin nefes almanın önemi anlatılır.
- Tedavi öncesinde ve sırasında gevşeme teknikleri kullanılması önerilir ve öğretilir.
- Çevrenin temiz ve kokusuz olmasına özen gösterilir.
- Kişiye sık sık ve azar azar beslenmesi söylenir.
- Yemek sırasında sıvı alımından kaçınılması gerektiği
- Yemeklerden sonra hastanın dinlenmesi sağlanır.
- Kişi dehidratasyon, malnütrisyon yönünden
- Aşırı yağlı ve baharatlı yiyecekler tüketmemesine özen gösterilir.
- Diş fırçasının yumuşak olması öner
- Hastanın bol sıvı tüketmesi sağlanır.
- Kişinin ağzının tadını değiştirecek şekerleme, tatlandırıcılar tavsiye edilebilir.
