Günlük yaşamda inme olarak bildiğimiz tıp dilinde ise serebrovasküler olay olarak isimlendirdiğimiz hastalıktan bahsedeceğiz. inme beynin damarsal yapısında gelişen bozukluk sonucu vücudun karşı yarısında görülen istemli hareket kaybı, duyu bozukluğu ve nörolojik bulgularla kendini gösteren bir hastalıktır. İnme oluşmasına neden olabilecek birden çok etken vardır. Yaş,cinsiyet, daha öncesinde de geçirilmiş inme hikayesi, hipertansiyon, diyabet, sigara veya alkol kullanımı, kalp rahatsızlıkları vs.
İnme geçirdiğini düşündüğünüz kişide bunu anlamak için bakılan dört yöntem vardır.
1-Yüz; kişinin gülümseyince yüzünün bir tarafı sarkıyor mu?
2-Kol; kollarını kaldırınca bir kolu düşüyor mu?
3-Konuşma; basit bir cümle kurduğunuzda ve hastadan bunu tekrar etmesini istediğinizde bunu yapabiliyor mu?
4-Eğer bu 3 semptom incelendiğinde hasta bunları yapamıyorsa hızlı bir şekilde 112 aranmalı ve sağlık personelleri beklenmelidir.
İnme inen hastada öncü faktörler mevcuttur. Örneğin; yüzde,kolda ve bacakta hissizlik, konuşma ve anlama güçlüğü, yutma güçlüğü, ani bilinç bulanıklığı, şiddetli baş ağrısı, denge bozukluğu, ani bulanık görme ya da görme kaybı olması. Bunlar da hastada mevcut olur.
İnme iki çeşittir. Birisi beynin tam olarak kanlanmamasından diğeri ise fazla kanama oluşmasındandır. Kanlanamamaktan meydana gelen inme de çeşitlidir. Bazı çeşidi gece olur ani değildir. Bazısı anidir ki buna en çok emboli dediğimiz herhangi bir nedenden beyne ulaşan damarın tıkanması neden olur. Bazısı da yavaş yavaş oluşur genellikle seyri iyiye gider ve bu hastalar da yüksek muhtemel diyabet ya da hipertansiyon vardır.
Peki inme Bir Hastada Nelere Neden Olabilir?
İnme bir hastada derin ven trombozuna yani bacak toplardamarında tıkanma buna bağlı ayak şişliklerine, epilepsi, beslenme bozuklukları, travmatik kırıklar, eklem sertlikleri, idrar yapmada bozukluklar, kalça kırıkları, omuz çıkığı… gibi sorunlara yol açabilir.
inme Vücudun Sağ Tarafını Etkilerse Ne Gibi Bulgular Olur?
Sağ tarafını etkileyen inmede kişide beynin sol tarafı etkilenmiştir. Bu hastalarda genelde hafıza sağlamdır görsel öğrenme vardır ancak kelime haznesi ve işitsel alan darlığı kişide konuşma zorluğu yaşamasına neden olur. Bu nedenle etkin iletişim sağlayamayabilir. Bu hastalara çok fazla uyaran verilmedir.
inme Vücudun Sol Tarafını Etkilerse;
Beynin sağ yarısı etkilenmiştir. Görsel hafıza kaybı yaşayabilir. Bu hastalarda en büyük sorun vücudun etkilenen kısmın yok sayılması yani inkardır. Kişi vücudunun sol tarafını kullanmayı reddeder. Sanki vücudunun sol tarafı yokmuş gibi düşünür. Öğrenme bozukluğu vardır ve karar vermede sıkıntı yaşar. Organize olamaz çok sayıda düşme yaşayabilir. Ona verilen komutları yapamayabilir.
inmede Rehabilitasyon Nasıl Olmalı?
İnme de fizik tedavi çok önemli bir ilerleme yöntemidir. Hastanın etkilenme durumuna göre hasta çok iyi durumlara da gelebilir ve hatta dışarıdan bakıldığında bu hastalığı hiç geçirmemiş gibi görünebilir. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki inme tedavisinde de yapılacak olan egzersizler hakkında uzun metinler yazılabilir çünkü çok çeşitlidir ve fizyoterapistine göre egzersizler çoğaltılabilir. Burada sadece her fizyoterapistin uyguladığı birkaç yöntemden bahsedeceğim.
Öncelikle tedavi hastaya göre şekillenir. Mesela hastanın mesleği ya da yaşama koşulları bunu belirleyen etkenlerden biridir. Pasif, yardımlı aktif ve aktif olacak şekilde hedef belirleyerek hastaya hareketler yaptırırız.ayak bileğine germe, kalçaya germe, kol bölgesine germe, elektroterapi ile kuvvetlendirme ve hasta ilerlerse çeşitli kuvvetlendirme egzersizleri, oturma, oturmada denge, ayağa kalkma, ayakta durma, ayakta denge, yürüme ve son olarak günlük yaşam aktivitelerini normal bir şekilde yapıncaya dek çalışma. Bu bir fizyoterapistin kaba bir şekilde hastaya yaptırmak istedikleridir ancak her tedavide olduğu gibi hastanın ve ailenin desteği ve isteğiyle iyileşme yaşanacaktır.
Fzt. Hatice Nur Çiftçi
