Gebelik sürecinde, sabah hastalığı (sabah bulantı-kusması) olarak isimlendirilen bulantı ve kusmalar (morning sickness) gebeliğin birinci trimesterinde birçok kadında yoğun bir şekilde görülmektedir. Bu durum gebelerin ailevi yaşantıları üzerinde olumsuz etkiler bırakırken, iş hayatındaki kadınların çalışmasını kısıtlamakta mesleki, sosyal ve profesyonel, hayatta sorunlara yol açmaktadır. Belirtiler genellikle gebeliğin 4 ile 8. haftaları arasında başlayıp, 20. gebelik haftasından önce sonlanmaktadır. Nadiren bulguların gebelik boyunca devam ettiği inatçı vakalarla da karşılaşılabilmektedir. Hiperemezis Gravidarum ;
İçindekiler
Hiperemezis gravidarum nedir?
Bulantı ve kusmaların çok yoğun olduğu tabloya denir. Gebelerde bu durum kilo kaybına yol açar. İlerlemiş ve ağır düzeyde Hiperemezis Gravidarum gebelerde yeterli beslenemedikleri için; dehidratasyon, ketozis, elektrolit ve asit-baz dengesizliği, hepatik ve renal yetmezlik ile seyredebilen bir klinik tablo oluşturur.
Hipermezis gravidarum tanısı alan bireylerde spontan abortus, preterm doğum ve fetal anomali riskinde artış olduğu saptanmıştır.
Hiperemezis gravidarum nedenleri?
Etyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte yüksek HCG ve östrojen düzeyleri, B6 vitamini yetersizliği ve psikolojik stresin rol oynadığı düşünülmektedir. Yapılan çalışmalarda istenmeyen gebelik, genetik yatkınlık, aile ilişkilerinin bozuk olması, çoğul gebelik, gestasyonel trafoblastik hastalık gibi plasental dokunun arttığı durumlar, hipertiroidizm, helicobacterpylori, obezite ve düşük sosyoekonomik düzey hiperemezis gravidarumun nedenleri olarak değerlendirilir.
Hiperemesisli gebelerde görülen belirtiler?
Hiperemezis gravidarum yaşayan gebelerde genellikle sabah saatlerinde şiddetlenen aşırı ve ısrarlı kusma sonucu; mide ağrısı, hıçkırık, susuzluk hissi, baş ağrısı, çarpıntı, yorgunluk, açlık belirtileri görülür. Dilde paslı bir görüntü ve ağızda aseton kokusu mevcuttur. Cilt hafif sıcak, kuru ve bozuk bir turgora sahiptir. İdrarda protein ve kanda üre, ürik asit ve nitrojen düzeyleri artmıştır. Aşırı sıvı kaybı sonucu hematokrit düzeyi yükselmiş, serum protein, klor, sodyum ve potasyum düzeyleri azalmıştır. Tedavi edilmezse eğer; kilo kaybı, uykusuzluk, bitkinlik, dehidratasyon, ateş, sıvı-elektrolit dengesizlikleri ve ketozis gelişir. Karaciğer ve böbrek yetmezliği sonucu ölüm görülebilir.
Hiperemezis Gravidarum Ve Hemşirelik Bakımı
- Hasta 24-36 saat süreyle oral yolla beslenmez.
- Hastanın hidrasyon durumu ve laboratuar verileri doğrultusunda, hekim istemi ile ilk 24 saat IV yolla yaklaşık 3000cc sıvı verilir.
- Seruma B ve C vitaminleri eklenebilir.
- Hafif sedatifler ve antiemetikler verilir.
- Aldığı Çıkardığı Takibi yapılır.
- Masaj, terapötik dokunma, zencefil gibi tamamlayıcı tedaviler kullanılabilir.
- Yaşam bulguları ve kilo takibi yapılır.
- Sıvı ve katı yiyecekler bir arada verilmez.
- Oral beslenmeye geçtiğinde sabah aç karnına tuzlu kraker gibi gıdalar alabilir.
- Ani hareketlerden kaçınması gerektiği konusunda uyarılır.
Kamelya
