Gonartroz yani diz kireçlenmesi günlük hayatımızda çok sık rastladığımız bir hastalıktır. Diz eklemindeki kıkırdağının deforme olması ve deformasyonun ilerleyici olması tipik özelliğidir.Kıkırdak önce yumuşar ve yavaş yavaş ortadan kalkmaya başlar ve sonuçta ağrı, deformasyon, eklemin derisinde kızarıklık, şişlik ve hareket kısıtlılığı ve hatta eğer iyileşmezse ve tedavi edilmezse kas büyüklüğünün azalmasına neden olabilir.
Gonartroz oranı kadınlarda daha fazladır. Ancak risk faktörünü etkileyen başka nedenler de olabilir. Irk, tip 2 bağ dokusu liflerinin kalıtımsal bozukluğu, obezite, yaş, östrojen eksikliği vs.
Gonartrozun göstergeleri nelerdir?
Erken bulgulardan biri kıkırdak yüzeyinin bozulması eklem kıkırdağının pürüzlü görünümü, eklem kenarında yeni osteofitik dediğimiz kemiklerde patolojik çıkıntı vs.
Gonartrozun ilerlemesini gösteren evreler vardır. Bunu 4 grupta inceleyibiliriz.
1.evre;
Eklem kıkırdağında minimal daralma vardır, kıkırdak dokusunda yarılmalar,
2.evre
- Evrede görülen bulgulara patolojik kemik çıkıntılarını ve daha derin yırtıkları ekleyebiliriz.
3.evre
Kıkırdakta ciddi aşınma görülür. Artık kemik çıkıntıları daha belirgin olmaya başlar. Deformite artar ve eklem diziliminde bozulmalar başlar.
4.evre
Eklem aralığı tamamen kapanmıştır.
Gonartroz fizik tedavisi nasıl olmalıdır?
Erken dönemde lokal ya da genel istirahat, ekleme yük verilmemesi, ağrı, ödem kontrolü için buz uygulaması günde 3 kez 10-13 dk arası buz direkt deriye temas etmemeli, normal eklem hareket açıklığı egzersizleri uygulanabilir. Eğer hastalık devam ediyorsa buza devam edilmeli , çeşitli ağrı ödem spazm kontrolü için yöntemler ya da doktorların muayenesine göre cerrahi müdahale gerekebilir, iyileşme döneminde ise fizyoterapist egzersizlere devam eder. Germe , kuvvetlendirme, endurans, vücut duruşu, denge egzersizleri, yürüme ye yardımcı cihaz kullanımı çalışılabilir.
Fzt. Hatice Nur Çiftçi
