Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu, strialarda yoğunlaşan, şiddetli kaşıntılı eritemli papül, plak ve ürtikeryal lezyonlar ile karakterize selim bir gebelik dermatozudur.
Görülme Sıklığı
Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu’nun gebe kadınların % 0.4- % 0.8’inde ortaya çıktığı tahmin edilmektedir. Hastalık çoğunlukla ilk gebelikte (%80), gebeliğin son haftalarında veya erken postpartum dönemde (%15) ortaya çıkar. Çoğul gebeliklerde (%13), primipar gebelerde, gebelikte fazla kilo alanlarda görülme sıklığının daha fazla olduğu bildirilmiştir.
Oluşma Şekli
Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu’nun etyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte, üzerinde en çok durulan görüş, abdominal duvarın aşırı gerilmesi ve bunun sonucu olarak bağ dokusunda ortaya çıkan hasarın immunolojik cevabı tetiklediğidir. Hormonal faktörlerin de rolü olduğu düşünülmektedir. Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu olgularında, lezyonlu bölgede suprabazal keratinositlerde progesterona karşı pozitif immunoreaktivite bulunduğunu bildirmişlerdir.
Gebeliğin Polimorfik Erüpsiyonu Belirtileri
Şiddetli kaşıntı, eritemli papül, plak ve ürtikeryal lezyonlar ile karakterizedir. Zamanla olguların %51’inde polisiklik eritem, küçük veziküller, hedef şeklinde veya egzama benzeri lezyonlar görülebilmektedir. Gebeliğin polimorfik erüpsiyonu karakteristik olarak (%91) alt abdomen ve/veya uyluklarda, striaların üzerinden veya çevresinde başlar. Döküntü birçok olguda glutea, göğüs ve kolların proksimal kısımlarına yayılır. Ürtikeryal lezyonların striaların üzerinde yoğunlaşması diğer gebelik dermatozlarından ayıran en önemli özelliğidir.
Gebeliğin Polimorfik Erüpsiyonu Tanı
Klinik özellikler tanı koymada en önemli bulgulardır. Normal gebelerden farklı bir laboratuar bulgusu ve hormonal değişliklik bulunmamaktadır. PG, kontakt dermatit, ilaç reaksiyonları, viral erüpsiyonlar, pitriazis rozea ve diğer gebelik dermatozları ile karıştırılabilir. Prebüllöz dönemde PG ile klinik ve histopatolojik özellikler benzerlik gösterir. DIF ayrıcı tanıda yararlıdır.
Prognozu (Hastalığın Seyri)
Şiddetli kaşıntının anneye verdiği sıkıntı dışında prognoz son derece iyidir. Hastalık süresi genellikle 6 haftayı aşmaz ve kendiliğinden iyileşir. Erken doğumun hastalık süresini etkilemediği düşünülmektedir. Daha sonraki hamileliklerde, oral kontraseptif kullanımı sırasında ve mensturasyon ile genellikle tekrar etmez.
Gebeliğin Polimorfik Erüpsiyonu Tedavi
Hafif vakalarda eğer sınırlı bir alan etkilenmişse, hafif topikal steroidli kremler kullanılabilir. Ciddi vakalarda potent topikal steroidler ve oral steroidler kullanılabilir. Şiddetli olgularda kısa süreli sistemik prednizolona (40-60 mg/gün 3-4 gün süre ile) ihtiyaç duyulabilir. Deri lezyonları enfekte olmuşsa, topikal ve oral antibiyotikler kullanılabilir. Kaşıntıyı azaltmak için oral antihistaminikler kullanılabilir. Kaşıntıyı gidermek için ayrıca üreli yumuşatıcı kremler kullanılabilir.
