Erken Yaşta Adet Görme (Puberte Prekoks)
Puberte olarak bilinen ergenlik dönemi kızlarda 9-16 yaş arasındadır. Kızlarda ergenlik dönemi erkeklerden yaklaşık 1-2 yıl önce görülmeye başlar. Ergenlik döneminde birtakım değişiklikler meydana gelir; telarş yani memelerde gelişme görülür, pubarş yani koltukaltı ve genital bölgelerde tüylenme başlar ve son olarak da adet görme meydana gelir.
Ilk görülen adet menarş olarak adlandırılır. Ilk adet görme yaşı 9-16 arası olarak kabul edilmektedir. 9 yaşından önce adet görme erken menarş olarak tanımlanmaktadır.
Ergenlik dönemi süresince kızlarda boy uzaması görülür ve vücut kadınsı bir yapıya dönüşür. Aynı zamanda psikilolojik değişiklikler de meydana gelir. Tüm bu değişikliklerin oluşması ve
Tam olarak gerçekleşmesi yaklaşık 5 yıl sürmektedir.
Kızların puberte döneminin 9 yaşından önce başlamasına puberte prekoks (erken ergenlik), 16 yaşından sonra başlamasına ise puberte tarda (geç ergenlik) denilmektedir.
Puberte prekoks gerçek ya da yalancı türde olabilir.
Gerçek puberte prekoks nedenleri:
- Sebebi bilinmeyen (idiyopatik)
- Beyin tümörleri
- Beyin ile ilgili patolojiler
- Hand Shüller Christian Yalancı puberte prekoks nedenleri:
- Adrenal korteks tümörleri
- Over kistleri ve tümörleri
- Hormonal streoidli ilaçlar
- McCune Albiright sendromu
- Konjenital adrenal hiperplazi
Puberte prekoksta ergenlikte gelişen değişimler erken meydana gelir ve bundan dolayı kemik epifizleri erkenden kapanmış olur. Ilk başlarda hızlı şekilde başlayan boy uzaması kısa sürede sonlanır. Ergenlik dönemi erken başlayan kızlar bu sebepten ötürü kısa boylu olabilir. Boy kısalığını önlemek ve psikososyal destek vermek tedavide temel amaçtır.
Heteroseksüel Puberte Nedir?
Ergenlik döneminde kızlarda aşırı tüylenme gibi erkeksi özelliklerin görülmesine heteroseksüel puberte denilir. Bunun en sık nedeni polikistik over sendromudur. Diğer sebepleri arasında konjenital adrenal hiperplazi, cushing sendromu, reinfenstein sendromu ve sertoli-leyding hücreli tümör sayılmaktadır.
