Psikiyatri Hastalıkları Hemşirelik Bakım Planı
Enürezis ve Hemşirelik Bakımı
Enürezis çocuklarda 5 yaşından sonra görülen idrar tutamama problemidir. İstemsiz ve tekrarlayıcıdır. Gündüz veya gece olabilir ancak gece daha sık görülmektedir. Halk dilinde yatak ıslatma olarak bilinir.
Enürezis Görülme Sıklığı Nedir?
- Enürezis çocuklarda daha çok 5 yaş civarında görülür.
- Erkek çocuklarda kızlara oranla iki kat daha fazla görülür. Bunun nedeni tam olarak bilinmese de kızlarda sinir sistemindeki kasların olgunlaşmanın erkeklere göre daha erken başlaması, kızlarda enürezis vakalarının daha az olmasının nedeni olabilir.
- Enürezis 18-64 yaş arası yetişkinlerde de çok küçük bir yüzdeyle de (% 0.5-1) olsa arası karşımıza çıkabilmektedir.
Enürezis Nedenleri Nelerdir?
- Genetik (ailede enürezis öyküsü)
- Merkezi sinir sisteminin geç olgunlaşması
- Çocuğun uykudan zor uyanması
- Çocuğun çok derin uykusunun olması
- ADH hormonunun az salgılanıp idrar üretim miktarının artması
- Çok erken başlanan ve baskıcı tuvalet eğitimi
- Psikolojik faktörler
- Hiperaktivite
- Dikkat eksikliği
- Sosyokültürel seviye düşüklüğü
- Ekonomik durumun kötü olması
- Çok çocuklu ailede büyüme
- Akşam vakti alınan çok fazla sıvı
Enüreziste Tanı Nasıl Konur?
- Enürezisli çocuk üroloji uzmanına götürülür. Ancak enürezis tanısı alması için en az 5 yaşında olması gerekir.
- Hastanın öyküsü alınır.
- Fiziksel muayene ve tam idrar tahlili yapılır.
- Çocuğun işeme çizelgesi tutulur.
- Çocuğun gece aldığı sıvı miktarı takibi yapılır.
- Bu aşamalar sonucu hastalığın sadece gece altını ıslatma olduğuna karar verilirse tedaviye geçilir.
Tedavi Nasıl İlerler?
- Tedavide ilk ve en önemli adım çocuğun motive edilmesi ve desteklenmesidir. Ailenin anlayışlı olması ve desteğini hissettirmesi gerekir. Çocuktaki suçluluk duygusu giderilmelidir. Aile ve doktor işbirliği halinde olmalıdır.
- Çocuğun gece hiç sıvı tüketmemesini sağlamak geç saatte çocuğu uyandırmak kalıcı çözüm sağlamaz. Bunun yerine teşvik ve motive edici yollara başvurarak bu sorun halledilebilir.
- Enürezis nedenlerinin altında yatan patolojik bir durum var ise ilaç tedavisine başvurulabilir. Yeterli süre ve doğru yöntemlerle tedavi edilirse enürezis yok olacaktır.
Enürezisde Hemşirelik Bakımı
- Tedavideki en önemli noktanın destek ve motivasyon olduğu kişilere hatırlatılmalıdır.
- Tuvalet eğitimi esnasında çocuğa çok katı veya çok serbest davranılmaması gerektiği ebeveynlerine anlatılmalıdır.
- Tuvalet eğitimi esnasında çocuğa ceza uygulanmamalıdır.
- Çocuk asla başka çocuklarla kıyaslanmamalıdır.
- Enürezis durumlarında çok asla rencide edilmemelidir.
- Çocuğun beslenme durumu ve sıvı tüketimi düzenlenmelidir.
- Çocuğun yatmadan önce sıvı tüketimi kısıtlanmalıdır.
- Uyanma problemleri yaşayan çocuklarda uyku düzeni sağlanmalıdır.
- Çocuğun psikolojik yönden desteklenmesi gerekebilir. Çocuğa uygun terapi programları oluşturulmalıdır.
- Çocuktaki dikkat eksikliği en az düzeye indirgenmeye çalışılmalıdır.
- Oyun aktivitelerinde çocuk tuvalet hissini unutabilir veya erteleyebilir. Bu gibi durumlarda çocuğa sık sık tuvalet ihtiyacı hatırlatılmalıdır.
- Çocuğun enürezis gibi bir durumla karşı karşıya gelip utanmaması adına misafirlikte veya toplulukta geçirilecek sürece bezlenmesi istenebilir.