Aile Planlaması

Ertesi Gün Hapı

İstenmeyen gebeliklerden korunmak amacıyla acil korunma yöntemleri (Acil kontrasepsiyon) kullanılabilir. Ertesi gün hapı ve spiral istenmeyen gebelikleri oluşmasını önlemede oldukça başarılı iki yöntemdir.

Acil korunma yöntemleri hangi durumlarda kullanılır.

  • Herhangi bir doğum kontrol yöntemi kullanmaksızın cinsel ilişkiye girildiğinde,
  • Cinsel ilişkide kullanılan prezervatif yırtıldığında, delik olduğunda ya da çıktığında,
  • Kişi doğum kontrol haplarını kullanıyor ve 3 günden daha fazla bir süre almayı unuttu ise,
  • Kişi cinsel şiddete (tecavüz) maruz kaldıysa kullanılır.

Ertesi Gün Hapı;

İlk kez 1960’lı yıllarda kullanılmaya başlayan ertesi gün hapı, yüksek doz östrojen ve progesteron içerir. Ülkemizde bu haplar 2002 yılından itibaren eczanelerde reçetesiz olarak satılmaya başlamıştır. Günümüzde bu yöntem korunmasız cinsel ilişki sonrası acil kontrasepsiyon amaçlı en sık kullanılan yöntemdir. Yüksek östrojen ve progesteron içerdiği için düzenli olarak kullanılmamalı, gerekli durumlarda kullanılmalıdır. Bazı kadınların etkili bir doğum kontrol yöntemi kullanmadıkları, onun yerine düzenli olarak ertesi gün hapı kullandıkları bilinmektedir. Oysaki bu son derece yanlıştır ve kadında sağlık sorunlarının oluşmasına neden olabilir.

Ertesi Gün Hapı Cinsel İlişkiden Kaç Saat Sonra Alınmalıdır?

Korunmasız cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat içinde bu hap kullanılmalıdır. Doğru kullanıldığında, gebeliği önleme oranı %98’dir. 72 saatten sonraki kullanımlarda gebeliği engellemediği görülmüştür.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkisi

Bu hapların en önemli yan etkisi bulantı ve kusmadır. Hapalındıktan sonraki iki saat içinde kusma olursa, hap tekrarlanmalıdır. Hap alınmasına rağmen, gebelik oluşmuşsa (oldukça zayıf bir olasılık), bebekte herhangi bir hasara yol açmaz. Diğer yan etkileri, düzensiz vajinal kanama, lekelenme ve memelerde ağrı ve hassasiyettir.

Eczanede ertesi gün hapı satılmıyorsa ve bulamıyorsanız, eczaneden alacağınız bir kutu doğum kontrol hapı da bu amaçla kullanılabilir.

Doğum kontrol hapları ertesi gün hapı olarak kullanılabilir mi?

Alacağınız bir kutu doğum kontrol hapındaki 6 tablet hap (markası önemli değil) ertesi gün hapı olarak işinizi görecektir.

İlişkiden sonraki ilk 72 saat içinde; ilk önce 3 tablet, 12 saat sonra tekrar 3 tablet daha doğum kontrol hapı kullanırsanız, ertesi gün haplarından elde edilen etkiyi sağlayabilir ve gebeliğin oluşumu önleyebilirsiniz.

Kullanmadan önce bir hekim ya da hemşireye danışmanız önerilir.

Spiral (Rahim İçi Araç)

Acil korunma yöntemlerinden biri de spiraldir. Spiral, korunmasız cinsel ilişki sonraki ilk 5-7 gün içinde taktırılmalıdır. Oldukça etkili bir gebeliği önleme yöntemidir. Sperm ve yumurta döllense bile, döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesini engelleyerek gebeliğin oluşumunu engeller. Spiral rahim içine yerleşmiş döllenmiş yumurtayı etkisiz hale getirme ya da düşük yaptırma özelliğine sahip değildir. Spiral bir sağlık kuruluşunda setifika almış hekim, hemşire ya da ebeler tarafından takılır.

Ertesi gün haplarına göre daha avantajlıdır. Çünkü kadına spiral takıldığında çıkarılmadığı takdirde gebelikten korunma yöntemi olarak kullanılmaya devam edebilir.

Kimlere spiral önerilmez

Birden fazla kişiyle cinsel birlikteliği olan, yaygın üreme sistemi enfeksiyonu (haznenin, rahmin, ve tüplerin enfeksiyonu) olan, ciddi ağrılı adet olanlar, adet dönemlerinde çok kanaması olanlar ve hiç doğum yapmamış olanlar tercih etmemelidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyuculuğu yoktur.

Bu yöntemin dezavantajlarından biri de yöntemi uygulamak için yetişmiş elemana ihtiyaç duyulması ve istediği zaman bu yönteme ulaşamamaktır.

İlginizi çekebilir;

Aile planlaması yöntemleri

Hemşire Fazıl Bozkurt

PhD. Özlem CAN GÜRKAN

Hemşirelik mesleği ile 1991 yılında İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu’nda tanıştım. Servis hemşireliği, gece süpervizörlüğü ve kadın doğum servis sorumlu hemşireliği yaptıktan sonra 1999 yılında Marmara Üniversitesi’nde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başladım. Halen aynı üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü’nde Dr. Öğr. Üyesi olarak görev yapmaktayım. Bilgi paylaşıldıkça çoğalır, felsefesinden yola çıkarak, yıllar içinde edindiğim bilgi birikimini meslektaşlarım ve siz değerli internet kullanıcıları ile paylaşmak için, yıllarca hayalini kurduğum, şimdiki adı daginiktopuz.com olan kadinvehastaliklari.com isimli siteyi 2014 yılında öğrencilerimle hayata geçirdik. Sizinde hayallerinizin gerçek olması umuduyla sevgiyle kalın.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu