Dâhiliye kliniklerinde çalışan hemşirelerin sıklıkla karşılaştıkları hasta grubu diyabetik hastalardır. Diyabet ve hemşirelik bakımı hakkında bilgi sahibi olmak hastada erken dönemde ortaya çıkabilecek komplikasyonların önlenebilmesi açısından önemlidir.
Diyabet ve hemşirelik bakımı
- Diyabetik hastalarda, en önemli problem hastanın şekerinin normalden fazla düşebilmesi (Hipoglisemi) ve komaya girebilmeleridir. Bu nedenle şekeri yükselen (hiperglisemi) bir hasta ile şekeri düşen (hipoglisemi) bir hastanın klinik belirtilerinin iyi bilinmeli ve izlenmelidir.
- Şeker yükselmesi (hiperglisemi) nedeni ile komaya giren bir hastada cilt genellikle kurudur. Şuur kapalıdır. Solunum gürültülü ve derindir. Şeker düşüklüğüne (hipoglisemi) bağlı komada ise hastada ileri derece terleme, sık ve yüzeysel solunum daha sıklıkla gözlemlenir. Hemşire bu belirtileri iyi gözlemleyebilmelidir.
- Koma öncesinde şekeri düşen hastalar genellikle baş ağrısından şikâyet ederler. Ani tansiyon düşüklüğü (hipotansiyon) ve baygınlık geçirme gibi bulgular sık görülür. Bu durumdaki hastalara acil olarak %5 dekstrozlu serum takılır. Çünkü şeker düşmesi, yükselmesinden daha tehlikelidir.
- Acil olarak hastanın kan şekerine bakılır. Hastanın şekeri gerçekten düşükse %10-20 dekstroz takılır.
- Diyabetik bir hastalarda çok kolay dekübit yaraları (bası yaraları) oluşur. Bu durumu engellemek için dolaşımın hızlandırılması gerekir. Bu nedenle hastanın pozisyonu sık sık değiştirilir. Sık banyo yapması gerektiği hastaya anlatılır.
- Ayaklarda “Diyabetik Ayak” denilen açık yaralara çok sık olarak rastlanır. Hasta diyabetik ayak gelişimi yönünden iyi gözlemlenmelidir. Diyabetik ayak gelişmiş ise tedaviye başlanmalıdır. Geçmeyen diyabetik ayak yaralarında ozon tedavisi de kullanılabilir.
- Diyabet hastalarında enfeksiyon hastalıkları sık görülür. Bu nedenle diyabet hastalarında idrar sondası, kateterler, nazogastrik sondalar daha sık aralıklarla değiştirilmelidir.
