Çocuklarda Yıkıcı Davranış Bozukluğu ve Hemşirelik Bakımı

Bazı çocuklar başkalarını rahatsız eden toplumsal normlara aykırı davranışlarda bulunurlar. Bu çocuklar hiçbir sebebi olmadan sürekli olarak olumsuz davranışlarda bulunurlar. Duygularını kontrol edemezler ve çabuk sinirlenirler. Bu duruma genel olarak çocuklarda yıkıcı davranış bozukluğu denir. Bu çocuklarını hayattan beklentileri azdır eğitime devam etmezler kendilerine ve çevredekilere zarar verirler. Çoğunda tedavi edilmediği için ilerde antisosyal kişilik bozukluğu oluşur.

Çocuklarda yıkıcı davranış bozukluğu türleri

• Karşıt- Karşı Gelme Bozukluğu
• Davranım Bozukluğu

Karşıt- Karşı Gelme Bozukluğu

Çocukların kimi zaman yetişkinlere karşı gelmesi normal bir durumdur. Yalan söylemeleri, kavga etmeleri, söyleneni duymamış gibi yapmaları veya söylenene uymamaları vs çocukken görülebilen davranışlardır. Bunun normal bir durum mu yoksa karşıt- karşı gelme bozukluğu mu olduğu bu davranışların şiddetine, yapılma sıklığına bakılarak anlaşılır.

• Çocuklar bu davranışlara kasıtlı olarak devam ederler.
• Çocuklar yetişkinlerin söylediklerini yapmak istemezler.
• Düzeltmelere ve yasaklara tepki gösterirken onlarla tartışırlar ve dediklerine uymazlar.
• Başkalarını sürekli rahatsız ederler.
• Kendi hatalarından başkalarını sorumlu tutarlar.
• Nefret doludurlar ve kin beslerler.
• Bu çocuklar her şeye karşı geldikleri için eğitilmesi zordur.

Davranım Bozukluğu

Karşıt-karşı gelme bozukluğu davranım bozukluğuna göre daha ılımlıdır. Karşıt-karşıt gelme bozukluğunda çocuklar sürekli olumsuz davranışlarda bulunsalar da sosyal değerlere veya başkalarının haklarına saldırmazlar.

• Şiddet yanlısı olma
• Tehdit etme
• Kavga etme
• Hırsızlık yapma
• İnsanlara karşı acımasız davranışlarda bulunma
• Gasp
• Kural ihlali yapama
• Yetişkinlerle sıkça çatışma
• Davranışlarıyla yüzleştiklerinde mahcup olmama

Yıkıcı Davranışların Nedenleri Nelerdir?

• Doğuştan gelen faktörler
• Çevresel faktörler
• Ailenin katı kurallar koyması
• Ailenin çocuğu aşırı denetlemesi ya da hiç sınır koymaması
• Ebeveynlerin aşırı ilgisizliği
• Tutarsız ebeveyn
• Ret ve ihmal
• Kuralsız yetiştirilme tarzı
• Ağır cezalara maruz bırakılma
• Yetiştirme kurumlarında yetişme
• Fiziksel ya da cinsel istismar
• Çocuklarının isteklerini bu davranışlar sonunda kabullenme

Kimler Risk Altındadır?

• Öğrenme güçlüğü olan çocuklar
• Zekâ geriliği olan çocuklar
• Madde bağımlısı çocuklar
• Duygusal problem yaşayan çocuklar
• Madde bağımlılığı olan, evlilikte sorunlar yaşayan, ilgisiz, kanunen suçlu bulunan ailelerin çocukları
• Hamilelikte sigara kullanımı
• Küçük yaşta istismar veya şiddete maruz kalma
• Suç işlemiş çocuk
• Kafa travması öyküsü olan çocuklar
• Havale öyküsü olan çocuklar
• Erkek çocuklar
• Şehir ortamında büyüyen çocuklar

Yıkıcı Davranış Bozukluğu Tedavisi Nasıldır?

• Yıkıcı Davranış Bozukluğu olan çocuklarda hem kendini hem çevreye zarar verme riski çok yüksek olduğu için erken teşhis ve tedavi oldukça önemlidir.
• Aile terapileri veya davranış terapileri tedavide büyük önem taşımaktadır.
• İlaç tedavisine tehlikeli durumlar varlığında, şiddete başvurulduğu ve psikoterapinin yetersiz kaldığı durumlarda başvurulur.
• Yıkıcı davranış bozukluğu olan çocuklar erken tedavi edilmezse kanunen suçlu bir kişilik oluşabilir.

Yıkıcı Davranış Bozukluğu Olan Çocuklarda Hemşirelik Bakımı

• Çocuklardaki agresif davranışlarının göz ardı edilmemesi konusunda ebevynler bilinçlendirilir.
• Yıkıcı davranış bozukluğu olan çocuklar tedavi için desteklenir.
• Tedavi multidisipliner bir şekilde yürütülür.
• Aile ve okul yaşamı da tedavi ile birlikte düzenlenmelidir.
• Ailede tedavi yöntemleri açısından muhakkak bilgilendirilmelidir. Ailesel terapiler tedavide büyük bir yer kaplamalıdır.
• Çocuklar davranış terapileri ile desteklenmelidir.
• Çocukların empati kurmaların yardım edilmelidir.
• Çocuklara kendi duygularını veya başkalarının duygularını anlamaya çalışırken yardımcı olunmalıdır.
• Çocuklara olumlu çözüm seçenekleri sunularak agresif davranışları engellenmelidir.
• Çocukları suça sürükleyecek davranışlar önceden tespit edilip önü kesilmelidir.
• Olumsuz davranışların ne gibi sorunlara yol açabileceği çocuklara anlatılmalıdır.
• Çocukların erken yaşlarda kafa travması, ateşli hastalıklar ve cinsel istismar gibi durumlara maruz kalmaması adına sık sık eğitim programları oluşturulmalıdır. Ebeveynler ve halk bilinçlendirilmelidir.