çocuklarda tik istem dışı davranışlardan biridir. Amaçsız ve tekrarlayan kas hareketlerine tik denir. Tik sıklıkla yüz ve boyun kaslarında daha sık görülür. Çocuklarda yaygın görülen tik davranışları, dudak emme, göz kırpma, burun çekme, omuz oynatma, omuz bükme, baş sallama, değişik sesler çıkarma şeklindedir.
İçindekiler
Çocuklarda tik ne zaman ortaya çıkar?
Anne ve babaların istemedikleri ve huzursuz oldukları tik davranışı, çocuklarda belli yaşlarda sıklıkla görülebilir. Genellikle çocuklarda 4-10 yaşları arasında görülme sıklığı daha fazladır. Yapılan çalışmalarda okul dönemdeki çocuklar arasında tik görülme oranının %5-24 arasında olduğu belirtilmiştir.
Çocuklarda görülen tiklerin bazıları geçicidir, çoğunlukla bir yıldan daha kısa bir sürede ortadan kalkar. Bazı tik türleri daha uzun süre devam eder, aşırı stres tetikler, birey strese girdiğinde davranış daha sık tekrarlanır.
Kız çocuklarına kıyasla erkek çocuklarında tikler daha erken yaşlarda ortaya çıkmakta ve daha sık görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre çocuklarda değişik yaşlarda değişik tikler görülebilir. Örneğin, çocuklarda 5 yaş civarlarında sıklıkla burun çekme, 5 ve 6 yaşlarda boğaz temizleme, yüz kırıştırma, baş sallama, 6 ve 7 yaşlarda göz kırpma ve vücudun değişik kaslarında oluşan tikler, 8 ve 9 yaşlarda ise yine yüz kırıştırma görülür.
Tik hangi çocuklarda daha sık görülür?
Tikler genellikle, sevgi ve saygı ortamının bulunmadığı, güven duygusunun geliştirilmediği, şiddet ortamının olduğu ailelerde büyüyen, kendine güveni olmayan, pasif, içine kapanık, öfkeli ve aşırı korkuları olan çocuklarda daha sık görülür.
Tiki olan çocuğa ailenin yaklaşımı nasıl olmalıdır?
Çocuklarda görülen diğer davranış bozukluklarında olduğu gibi tiklerin de çocuğun duygusal durumuyla yakın ilişkisi vardır. Aile tiklerin yoğunluğunu gözlemlemelidir. Başlangıçta normal olarak kabul edilen tiklerin devam etmesi ve zamanla fazlalaşması çocukta iç çatışmanın belirtisidir. Çocuğun psikolojik ve duygusal sorunları olduğunu gösterir. Böyle durumlarda çocuklar psikologa götürülmelidir.
- Aile her şeyden önce tiki olan çocuğa güven vermelidir. Aile çocuğun tikini hatırlatıp düzeltmeye çalışmamalıdır.
- Aile ortamından kaynaklanan nedenler varsa düzeltilmelidir.
- Tik davranışını destekleyecek sözler söylenmemelidir.
- Tiklerin kalıcı hale gelmemesi için psikolog yardımı alınmalıdır.
