Ülkemizde çiftlerin önemli bir kısmı cinsel sorunlar yaşamaktadırlar. Bu sorunlar cinsel tiksinti bozukluğu, ağrılı cinsel ilişki, vajinusmus (vajinanın cinsel birleşmeye izin vermemesi), ereksiyon (sertleşme problemleri), erken boşalma vb.’dir.
Genellikle ülkemizde çiftler cinsellik mahrem bir konu olduğu için bu sorunlarla hastanelere başvurmaktan çekinirler, eğer sorun çok ciddi boyutlara ulaşmamışsa çoğunlukla çiftler arasında gizli kalır. Bazen özellikle çocuk sahibi olamama gibi durumlarda, çiftler mecburiyetten hastaneye başvurmak zorunda kalırlar.
Cinsel sorunlar ve hemşirelik bakımında, hemşirelerin sorun yaşayan kişi ya da kişiler güven verici, yargılamayıcı ve destekleyici bir tutum içinde olması önerilir.
Cinsel sorunun neden kaynaklandığının anlaşılması için, cinsel sorun yaşadığını tespit ettiğiniz kişi ya da çiftleri üniversite hastanelerinde bulunan cinsel fonksiyon bozuklukları merkezine başvurmalarını öneriniz. Ayrıca böyle sorunları olan bireyler, cinsel terapi yapan psikologlara da başvurabilirler.
Cinsel sorunlar ve hemşirelik bakımında birinci adım cinsel öykünün alınmasıdır.
Bunun için sorulacak sorular:
- Cinsel ilişkide bulunuyor musunuz?
- Haftada kaç kez cinsel birliktelik yaşıyorsunuz?
- En son ne zaman cinsel ilişkide bulundunuz?
- Düzenli bir eşiniz var mı?
- Başka cinsel eşiniz var mı? Herhangi bir zamanda aynı anda birden fazla cinsel eşiniz oldu mu?
- İlk kez cinsel ilişkide bulunduğunuzda kaç yaşındaydınız?
- Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında ağrınız olur mu?
- Cinsel ilişkiden zevk alıyor musunuz?
- Kabaca ne oranda orgazm olabiliyorsunuz?
- Genellikle penis-vajina ilişkisiyle mi yoksa daha önce mi orgazm olursunuz?
- Son zamanlarda cinsel ilişkilerinizde herhangi bir değişiklik oldu mu?
- Bu değişikliğin ne olduğunu anlatabilir misiniz?
- Şimdiki cinsel yaşamınızdan memnun musunuz?
- Sizce eşiniz şimdiki durumunuzdan memnun mu?
Başvuran kişide cinsel yakınma varsa alınacak sorulması gereken sorular
- Sorun, başvuran kişinin kullandığı sözcükler kullanılarak tanımlanmalı,
- Sorunun başlangıcı ve nedeni araştırılmalı ( ne zaman, nasıl, zamanla nasıl gelişti),
- Kişinin nedene yönelik değerlendirmeleri sorulmalı (kişinin kendi sorusuna duygusal tepkisini ve tutumunu tanımlamada yardımcı olur. “Neden” ile başlayan sorular sorulmamalı, “ Ne, nerede, ne zaman” soruları daha uygundur. )
- Kişinin sorununu çözmeye yönelik önceki çabaları gözden geçirilmeli ( okuduğu kitaplar/yazılar, uzman olmayan kişilerin önerileri ve bu konudaki tutumu)
- Amaçları sorulmalı ( kişi evliliğini kurtarmaya, belirtileri gidermeye, sorumluluktan kurtulmaya, eşini cezalandırmaya, boşanmaya gerekçe bulmaya mı çalışıyor, yoksa bu sorunu öne sürerek evlilik dışı ilişki için izin mi istiyor)
Cinsel sorunlara yönelik hemşirelik girişimlerinin amacı:
- Bireysel cinsel sağlığı güçlendirmek
- Cinsel sorunların ifade edilebilmesini sağlamak
- Cinsel sorunların nedenlerini ve özelliklerini belirlemek
- Bilgi eksikliğini gidererek yanlış inanışları ortadan kaldırmak
- Benlik kavramını güçlendirmek ( hem bireysel hem de cinsel olarak kendini değerli hissetmesini sağlamak )
- Suçluluk duygusu ve korkuyu azaltmak
- Utancını arttıracak uygulamalardan kaçınmak
- Sorunların çözümü için uygun girişimlerde bulunmak ve yaşam kalitesini arttırmak
