Boğmaca bordetella pertussis adlı bir bakterini sebep olduğu ve belirli zaman diliminde süren bir hastalıktır.
İçindekiler
Boğmaca Nasıl Bulaşır?
Boğmaca öksürükten, hapşırıktan ya da elle bulaşabilir. Öksüren ya da hapşıran kişiden sonra nefes yoluyla bu bakteriyi ciğerlerimize alabiliriz ya da bakterinin konduğu yerlere elimizi sürüp ağzımıza burnumuza dokunarak kendimize bulaştırabiliriz.
Bakteri vücuda girer, 7-14 gün bekler bu sırada belirti vermez, 7-14. günü takiben 1-2 hafta süreyle soğuk algınlığına benzer belirtiler verir. Bu dönemdeki en önemli belirti boğulurcasına öksürüktür. Zaman zaman ortaya çıkan öksürük çok şiddetlidir.
Boğmaca Kimlerde Görülür?
Boğmaca her yaşta görülebilir. Ancak en sık 0-5 yaşta ve 10-19 yaş aralığında görülmektedir. Çocuklar yaşamın ilk yıllarında aşılansalar da aşının etkisinin giderek azalmasına bağlı olarak bu hastalık 10 yaş ve üzerinde de görülebilir.
Boğmaca, 6 aydan küçük bebeklerde en önemli ölüm nedenlerinden biridir.
Boğmaca Hastalığı Nasıl Anlaşılır?
Yüksek ateş ve şiddetli öksürük hastalığın ilk ve en önemli belirtilerinden biridir.
Boğmacanın belirti ve bulguları nelerdir?
- Soğuk algınlığı gibi belirtileri takip eden inatçı, kuru ve boğulurcasına gelen öksürük.
- Öksürükten sonra ciğerlere rahat hava girmesiyle oluşan ötme sesi.
- Şiddetli öksürüğün neden olduğu şikâyetler (yüzde morarma-kızarma, öksürükten sonra kusma, susuz kalma, yemek yiyememe, gözlerde kırmızılaşma, beyne oksijen gitmemesine bağlı beyin hasarları vb.)
- Öksürükten sonra uyuma ve yorgunluk hissi.
Boğmacadan nasıl korunulur?
- Boğmacadan korunmanın temel yolu aşılamadır. Ülkemizde bebekler doğduktan sonraki , 4., 6. ve 18. Aylarda yapılan beşli karma aşının içinde boğmaca aşısı da bulunur. Aşılama sadece çocuklara değil yetişkinlere de yapılabilir.
- Enfeksiyonun bulaşmasının önlenmesinde önemli önlem ellerin yıkanmasıdır. El yıkama boğmacanın önlenmesi ya da bulaşmasının engellenmesi için de çok önemlidir. Elimizi yıkayarak boğmaca bakterisini kendimizden uzaklaştırabiliriz.
- Eğer çocuğunuz bu hastalığa yakalandıysa diğer çocukları da etkilememek adına okuldan izin alınmalı ayrıca çocuk dinlendirilmelidir.
Boğmacada tedavi nasıldır?
Boğmaca tedavisinde antibiyotikler kullanılır. Ortamın nemlendirilmesi, nefes açıcı ilaçlar, oksijen gibi yöntemler ve ilaçlar kullanılabilir.
1 yaşından küçük bebekler bu hastalığa yakalandıysa mutlak hastanede yatarak tedavi edilmelidir.
