Bebeklerde obezite
Bebeklerde şişmanlık diğer adıyla bebeklerde obezite yanlış beslenme ve yeterince hareket edememe gibi problemler nedeniyle karşımıza çıkmaktadır. Şişmanlık (obezite) vücudumuzda bulunan yağ hücrelerinde depo edilen yağ miktarının ciddi sağlık sorunları oluşturacak düzeyde artmasıyla karakterize bir tablodur. Obezite bir çok hastalığın hazırlayıcısı konumundadır. Bazen ölüme gidebilecek ciddiyette obezite sorunu görülebilir.
İçindekiler
Bebeğin kilolu olduğu nasıl anlaşılır?
Bebekler doğduktan sonraki bir yıl içinde hemen hemen her ay kontrollere götürülürler. Bukontrollerde bebeğin sağlıklı gelişip gelişmediği değerlendirilir. 0-12 ay arası olan bebeklik döneminde kilo kontrolleri sağlıklı büyümenin değerlendirilmesinde kullanılan önemli ölçütlerden biridir. Bebeklik döneminde fizyolojik yağ dokusu artışı söz konusudur. Yağ dokusu hızlı büyüyen bebeğin yedek enerji deposunu oluşturur.
Persentil eğrisi nedir?
Bebeklerin kilo ve boylarının normal gelişim gösterip göstermediği persentil eğrisine bakarak değerlendirilir. Persentil’da bebeğin kilosu boy eğrisine göre iki eğriden daha fazla yukarıda değilse şişman bebek olarak değerlendirilmez. Gürbüz bebek kabul edilir. Bu değerin üstünde ise şişman bebek olarak adlandırılır. Bebek sadece anne sütüyle besleniyorsa ve yanlış beslenme söz konusu değilse bebeğin kilo izleminin yapılması, obezitenin değerlendirilmesi açısından yeterli olacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken hususlardan biri, bebeklerin ilk 6 ay anne sütüyle beslenmesidir. Obezite riskinin azalmasında bu husus önem teşkil eder. Mama ile beslenen bebeklerde de bebeğin ne zaman doyduğunun bilinmesi gerekir. Bebek mamayı reddediyorsa zorla yedirilmemelidir. Obezite oluşum nedenleri arasında doğuştan olan birkaç hastalık tablosu da söz konusu olabilir. Bu durumlarda beyindeki iştah merkezinin bozulmasıyla ilgili bazı nörolojik sorunlar vardır.
Bebekte şişmanlık (obezite) geçici midir?
Şişman bebek (Obezite) problemi sıklıkla bebeklik döneminde (ilk altı ayda) daha sık örülür. Çocukluk dönemine doğru görülme sıklığı azaltmaktadır.
Bebeklerde şişmanlığın nedeni?
Bebeklik döneminde şişmanlığın en önemli nedeni anne sütünün kesilmesi ve mamaya geçilmesidir. Tuz ve protein içeriği fazla olan mamalar, hiperosmolariteye sebep olur. Bu durum susamaya ve bununla birlikte daha fazla mama alımına neden olur. Böylelikle bebeğin enerji alımı artar. Anne sütüyle beslenmek bebeklikte ve sonrasında obezitenin önlenmesinde yardımcı olur. Anne sütüyle beslenenlerde obezite görülme oranı çok azdır. Ayrıca anne sütüyle beslenen bebeklerde hızlı ağırlık artışı görülebilir. Bu gidişatın takibi yapılmalı ve önlenmelidir. Yaşamın ikinci 6 ayında bebekler ilk 6 aya göre daha az yağ dokusu içerdiklerinden bu dönemdeki obezite önemsenmelidir. Anne ve babada obezite gözlemleniyorsa bebeğin takibi yapılmalıdır ve dikkat edilmelidir.
Şişmanlığın bebeğe zararı nedir?
Şişman (Obez) bebeklerde akciğer enfeksiyonlarının daha sık görüldüğü saptanmıştır.
Hemşire Elif ŞAHİN
Marmara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi