Bebeklerde konuşmanın olması için yapısal olarak sinir sisteminin, dil kaslarının, damak, dudak, ağız ve diş yapısının konuşmaya uygun gelişmiş olması gerekir. Bu yapılardaki doğumsal bozukluklar ya da sonradan gelişen problemler bebeğin konuşmaya başlamasını olumsuz yönde etkiler. Bebekler ne zaman konuşur ? Konuşmaya başlama yürümenin olduğu dönemlere denk gelir. Bebekler için yürümek ve etrafı keşfetmek daha eğlenceli ve ilginç olduğundan konuşmada yavaşlamalar ve azalma görülebilir. Çünkü çocuklar yürümekten daha çok keyif aldıklarından ihtiyaçları olduğunda konuşurlar.
Bebekler genel olarak 7. ve 10. aylar arasında kısa ve tekrar eden 2 heceli kelimeleri söylemeye başlarlar. Mama, baba, dede, cici gibi kelimeler kısa ve tekrar eden hecelerden oluştuğundan bebekler bunları kolayca söyleyebilmektedir. Bebekler için a, b, d, y, m harfleri en kolay söyledikleri; k, r, t harfleri en zor söyledikleri harflerdendir.
9-12 aylar arasında bebeklerde ses mekanizmasının kontrolü daha iyi yapılmaya başlar. Duygularıyla sesleri arasında paralellik oluşur. İlk aylarında konuştuklarının seslerini ve vurgularını iletişim aracı olarak kullanır. Bu yaşlarda taklit yeteneği gelişen bebek, duyduğu sesleri taklit etmeye başlar. Ne, hani, nerede gibi soruları bu yaşlarda sorabilir. İlk anlaşılır kelimelerini 12-18 aylar arasında söylemeye başlar.
17-18 aylar arasında anladığı ve telaffuz edebildiği kelimeleri söylemeye başlar. Konuşurken hareketlerle kelimelerin anlamlarını eşleştirerek kullanabilir. 18-24 aylar arasında çocuklar ortalama 25 kelime söyleyebilirler. Söylenenleri anlarlar ve kendilerini ifade edebilirler. Anne babalarıyla konuşma çabasına girerler. Çocukların anlamlı konuşma oranı her yıl ortalama %25 artmaktadır.
Çocuk 3 yaşına girdiğinde 50-100 kelime kullanabilir durumdadır. 3 yaşından sonra düzgün cümleler kurabilir. Dil gelişimi ve konuşma bu yaşlardan sonra da aynı şekilde devam edecektir.
Bebekler konuşmaya başladıklarında ebeveynler nelere dikkat etmelidir?
Çocukların gelişim düzeyleri farklılık gösterir. Ebevenynlerin çok merak ettiği konulardan biride bebekler ne zaman konurdur. Bu nedenle farklı çocuklarla kıyaslamalar yapılabilir ve bu son derece yanlıştır. Kimi çocuk erken ve hızlı konuşmaya başlarken kimi de geç ve yavaş konuşmaya başlayabilir. Bu nedenle ebeveynler büyük beklentiler içine girmemeli ve sabırlı olmalıdırlar. Her çocuğun gelişimi farklı olduğundan başka çocuklarla kıyaslama yapılması da doğru değildir. Kardeşler arasında bile gelişim farklılıkları vardır. Konuşmanın gelişmesi için çocuk bunaltılmadan desteklenebilir. Konuşmasını ve kelime dağarcığını geliştirmek için çocuklara kitap okunabilir.
