Amniyosentez, 14–20. (tercihen 16–18.) haftalar arasında USG esliğinde transabdominal girişimle 20 cc kadar amniyon sıvısı elde edilmesi işlemidir. Eğer fetal matüriteyi değerlendirmek amacıyla amniosentez yapılacaksa 35. gebelik haftasından sonra yapılabilir.
Amniyosentez Endikasyonları
- İleri anne yaşı olduğunda (35 yaş üzeri) kromozom anomalisi özellikle trizomi 21 riski yüksektir. 35 ile 40 yaş arasında Down’s sendrom riski %1 ile % 3; 40 ile 45’yaşta %4 ile %12, 45 yaş üzerinde % 12 ya da daha fazla.
- Kadının önceden trizomi 21 ya da farklı bir kromozomal anomaliye sahip çocuğu olması.
- Ailenin sipina bifidalı ya da anensefali gibi nöral tüp defekti hikâyesi olması.
- Eşlerden birinin tanılanabilen metabolik ya da yapısal otozomal resesif hastalığa sahip olması. Genetik geçişli metabolik hastalıkların %70’den fazlası amniotik sıvı analizi ile tanılanabilir.
- Ailenin önceki çocuklarında metabolik ya da yapısal hastalık olması.
- Kadının X kromozomuna bağlı ciddi bir genetik hastalığının olması.
- Ailenin mental retardasyon hikayesi olması ya da ebeveynlerin ilaç, enfeksiyon, radyasyon gibi çevresel ajanlara maruz kalması.
- Tekrarlayan düşükler, ölü doğum ve infertilite hikâyesi.
- Anormal USG sonuçları.
Amniyosentez Uygulama
- Başlarken hastadan muayene elbiselerini giymesi ve mesanesini boşaltması istenir. Daha sonra hasta masaya yatırılarak vücudu sadece abdominal bölgesi açıkta kalacak şekilde üzeri örtülür. Test sırasında, FKH, annenin hayati bulguları ve USG ile izlem yapılır.
- Antiseptik ve alkol ile deri hazırlanır. İşlem yapılacak alan lidokain ile uyuşturulur.
- 20’lik spinal iğne ile amniotik kaviteye girilir. Amniotik sıvı aspire edilir ve folya ile kaplı tüpe konulur.
- Rh-negatif kadınlara Rhogam uygulanır.
- Erken doğum tehtidi (EDT) hikâyesi, ablasyo plaseta, dekolman plesentası olan kadınlarla plasentası uterusun ön duvarına lokalise olmuş kadınlara amniosentez uygulanamaz.
Amniyosentez Komplikasyonları
- Fetal kayıp riski %0,5’dir. Fetüste direkt hasar, gelişme geriligi, enfeksiyon, sekonder deformite gelişimi ve kanama görülebilir.
- Uterusla ilgili komplikasyonlar (travma, kanama, hematom oluşumu, kramp ve istenmeyen kasılmalar, amniyon sıvı embolisi, ani basınç azalması, oligohidramniyoz, pulmoner gelisim bozukluğu) ve uterus dışı komplikasyonlar (hematom oluşumu, organ hasarı, enfeksiyon, amniyon kesesi rüptürü, koryo amniyonit, intramniyonik kanama) görülebilir.
Özlem CAN GÜRKAN
